Câu hỏi tu từ dễ không? Phân biệt câu hỏi tu từ và biện pháp tu từ
KHÁI NIỆM CÂU HỎI TU TỪ
"Câu hỏi tu từ" là một dạng câu hỏi đặc biệt không yêu cầu câu trả lời. Nó hướng sự tưởng tượng của người đọc vào nội dung và tạo khơi gợi trí tưởng tượng. Mục đích của nó là tăng cường sức biểu cảm cho bài thơ, văn.
Câu hỏi tu từ được sử dụng nhiều trong văn học nghệ thuật và không nhằm tìm kiếm câu trả lời hay làm rõ vấn đề. Thay vào đó, nó khẳng định và nhấn mạnh nội dung mà người nói hoặc người viết muốn truyền đạt.
Trong câu hỏi tu từ, ý nghĩa nghi vẫn không quan trọng, ý nghĩa tình thái mới là ý nghĩa mà người viết hoặc nói muốn nhấn mạnh và người đọc hoặc người nghe cần phải chú ý. Câu hỏi chỉ là cách thức thể hiện chứ không phải mục đích thực sự.
Ví dụ: Em là ai? Cô gái hay nàng tiên?
Câu hỏi tu từ trên không dùng để hỏi mà nhằm cảm thán và khẳng định vẻ đẹp của cô gái.
CÂU HỎI TU TỪ WIKI
Tu từ học là nghệ thuật nói chuyện, nhằm tăng cường khả năng trình bày, thuyết phục và động viên những đối tượng tiếp thu nhất định của người nói và người viết trong những tình huống cụ thể.
CÂU HỎI TU TỪ TRONG THƠ
Đây là dạng câu hỏi không cần câu trả lời hoặc câu trả lời nằm ngay trong câu hỏi, thường được sử dụng trong văn thơ. Trong đời sống, ta cũng thấy câu hỏi tu từ nhưng ở mức đơn giản hơn.
CÂU HỎI TU TỪ CÓ TÁC DỤNG GÌ
Câu hỏi tu từ không đòi hỏi câu trả lời mà nhằm nhấn mạnh một ý nghĩa khác.
CÂU HỎI TU TỪ TRONG TIẾNG ANH
"Câu hỏi tu từ" trong tiếng Anh được gọi là "rhetorical question".
Rhetorical question là dạng câu hỏi để gây ấn tượng chứ không cần phải trả lời. Ví dụ: When a speaker states, "How much longer must our people endure this injustice?", no formal answer is expected. (Khi người phát biểu nói: "Mọi người của chúng ta còn phải chịu đựng sự bất công này bao lâu nữa?", không mong đợi câu trả lời chính thức.)
1. Câu hỏi không cần trả lời Câu hỏi không phải luôn là để hỏi thông tin. Trong nhiều ngôn ngữ, câu hỏi có câu trả lời rõ ràng vẫn có thể được sử dụng như một cách đơn giản để thu hút sự chú ý đến thứ gì đó. Những câu hỏi này được gọi là câu hỏi tu từ.
Ví dụ: "Do you know what time it is? (= You're late.)" (Bạn biết mấy giờ rồi? = Bạn đến muộn rồi.) "Who's a lovely baby? (= You're a lovely baby.)" (Ai là đứa bé đáng yêu? = Bạn là một đứa bé đáng yêu.) "I can't find my coat. ~ What's this, then? (= Here it is, stupid.)" (Tôi không tìm thấy áo khoác của tôi. ~ Thế đây là cái gì? = Đây này, đồ ngốc.)
Thông thường, câu hỏi tu từ thu hút sự chú ý đến một tình huống phủ định - câu trả lời luôn là "No" hoặc không có câu trả lời cho câu hỏi.
Ví dụ: "What's the use of asking her? (= It's no use asking her.)" (Hỏi cô ấy thì được gì? = Hỏi cô ấy cũng vô ích thôi.) "Where's my money? (= You haven't paid me.)" (Tiền của tôi đâu? = Anh chưa trả tiền cho tôi.) "I can run faster than you. ~ Who cares? (= Nobody cares.)" (Tôi có thể chạy nhanh hơn cậu. ~ Ai thèm quan tâm? = Không ai quan tâm cả.) "Are we going to let them do this to us? (= We aren't ...)" (Chúng ta định để họ làm thế với chúng ta sao? = Chúng ta không...)
2. Why/How should...? "Why should...?" có thể dùng với thái độ gây gổ để từ chối một lời đề nghị, yêu cầu và chỉ thị.
Ví dụ: "Ann's very unhappy. ~ Why should I care?" (Ann rất không vui. ~ Sao tôi phải quan tâm?) "Could your wife help us in the office tomorrow? ~ Why should she? She doesn't work for you." (Ngày mai vợ anh có thể giúp chúng ta trong văn phòng không? ~ Sao cô ấy phải làm? Cô ấy còn chẳng làm việc cho anh.)
"How should/would I know?" là câu trả lời có ý gây hấn cho một câu hỏi nào đó.
Ví dụ: "What time does the film start? ~ How should I know?" (Mấy giờ phim chiếu? ~ Làm sao tôi biết được?)
3. Câu hỏi yes/no phủ định Câu hỏi yes/no phủ định thường chỉ ra rằng người nói muốn câu trả lời "Yes" hoặc những câu đáp tích cực khác.
Ví dụ: "Haven't I done enough for you? (= I have done enough for you.)" (Tôi vẫn chưa làm đủ thứ cho anh sao? = Tôi đã làm đủ thứ cho anh.) "Didn't I tell you it would rain? (= I told you ...)" (Không phải tôi đã bảo bạn trời sẽ mưa sao? = Tôi đã bảo bạn...) "Don't touch that! ~ Why shouldn't I? (= I have a perfect right to.)" (Đừng có chạm vào đó! ~ Sau lại không được chứ? = Tôi hoàn toàn có quyền để chạm vào.)
HIỆU QUẢ CỦA CÂU HỎI TU TỪ
Câu hỏi tu từ có những đặc điểm đặc biệt, góp phần tạo hiệu quả cho bài viết:
- Câu hỏi tu từ có hình thức nghi vấn.
- Ngầm ẩn một nội dung khẳng định hoặc phán đoán.
- Mục đích là nhấn mạnh ý của người nói hoặc người viết. Hoặc có thể là ẩn dụ, nói lái đi ý kiến chê trách về một vấn đề nào đó.
Tùy vào mục đích sử dụng, câu hỏi tu từ hầu như đều mang lại hiệu quả tức thì. Tuy nhiên, đôi khi, người nghe không hiểu dụng ý của người nói, câu hỏi tu từ sẽ mất đi tác dụng.
SOẠN BÀI CÂU HỎI TU TỪ
Bài tập về câu hỏi tu từ khá đa dạng, nhưng chủ yếu xuất hiện trong thơ. Bởi vì cần sự ngắn gọn súc tích. Một câu hỏi muốn đạt được hiệu quả cao nhất cần ngắn gọn và đi vào chủ đề chính.
Câu hỏi tu từ cũng vậy, muốn nhấn mạnh thì đưa thẳng chủ thể trữ tình vào và cảm thán.
Ví dụ: Hạnh phúc nào không là hạnh phúc đầu tiên? Tôi nói thế bao giờ?
Đặc điểm của câu hỏi tu từ
Câu hỏi tu từ có những đặc điểm riêng để phân biệt với các dạng câu khác:
- Câu hỏi tu từ bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ và muốn nhấn mạnh một nội dung của người nói.
- Câu hỏi tu từ có hình thức câu hỏi với dấu hỏi chấm ở cuối câu.
- Câu hỏi tu từ luôn ngầm ẩn một nội dung phán đoán, có thể là khẳng định hoặc phủ định.
- Câu hỏi tu từ được dùng để khẳng định và nhấn mạnh ý mà người nói muốn diễn đạt. Hoặc được dùng theo cách ẩn dụ, nói lái đi nhằm thể hiện ý chê trách về một điều gì đó.
- Trong câu hỏi tu từ có từ phủ định nhưng lại mang hàm ý khẳng định ngầm với mệnh đề tương ứng. Và ngược lại, những câu hỏi tu từ không chứa từ phủ định nhưng nội dung lại mang hàm ý phủ định với mệnh đề tương ứng.
- Câu hỏi tu từ có thể được chia ra làm hai loại: câu hỏi tu từ khẳng định và câu hỏi tu từ phủ định.
Phân biệt câu hỏi tu từ và biện pháp tu từ
Dưới đây là một số khái niệm về biện pháp tu từ.
Biện pháp tu từ là cách sử dụng ngôn ngữ đặc biệt để tạo ra hiệu ứng cảm xúc, thuyết phục, và gợi cảm hứng trong người nghe hoặc người đọc.
Biện pháp tu từ trong văn bản nghệ thuật là việc sử dụng ngôn ngữ đặc biệt trong văn bản để tạo ra hiệu ứng nghệ thuật và biểu cảm cá nhân độc đáo.
Các biện pháp tu từ từ vựng: So sánh, ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ, điệp ngữ, chơi chữ, nói quá, nói giảm - nói tránh...
Phân loại biện pháp tu từ
Các biện pháp tu từ cú pháp
- Câu hỏi tu từ trong cú pháp
- Đảo trật tự cú pháp hay còn gọi là đảo ngữ
- Liệt kê trong cú pháp
- Câu đặc biệt trong cú pháp
- Điệp cấu trúc câu
Các biện pháp tu từ về từ
- So sánh
- Nhân hóa
- Ẩn dụ
- Hoán dụ
- Điệp ngữ
- Nói quá
- Nói giảm - nói tránh
- Chơi chữ
- Tương phản
- Điệp từ điệp ngữ.
Các biện pháp tu từ lớp 6
Trong chương trình ngữ văn lớp 6, chúng ta được học và làm quen với các biện pháp tu từ như: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ và hoán dụ.
Biện pháp so sánh Phương pháp này thực hiện đối chiếu 2 sự vật để làm nổi bật đặc điểm riêng.
Biện pháp nhân hóa Biện pháp nhân hóa là biến sự vật thành con người trong việc diễn đạt.
Biện pháp ẩn dụ Ẩn dụ là phép tu từ gọi tên một sự vật bằng tên một sự vật khác dựa trên sự tương đồng giữa hai vật.
Biện pháp hoán dụ Hoán dụ là phép tu từ gọi tên một sự vật bằng tên một sự vật khác dựa trên mối quan hệ tương cận.
5 ví dụ về câu hỏi tu từ có trong ca dao hoặc thơ
- Bây giờ Mận mới hỏi Đào, Vườn hồng có lối ai vào hay chưa?
- Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
- Sóng bắt đầu từ gió, Gió bắt đầu từ đâu?
- Ở đây sương khói mờ nhân ảnh, Ai biết tình ai có đậm đà?
- Thuyền ai đậu bến sông trăng đó, Có chở trăng về kịp tối nay?
Viết câu hỏi tu từ trong văn bản là một cách sáng tạo để tạo động lực và gợi cảm hứng cho người đọc. Hãy dùng câu hỏi tu từ để thể hiện cảm xúc mạnh mẽ và tạo sự tưởng tượng cho nội dung của bạn.
