Ông bà thường nói "Cha mẹ sinh con trời sinh tính" bởi vì có bé chẳng giống tính ba mẹ hay người thân trong nhà, có bé lại y như bản sao của bố mẹ. Vậy thì tại sao cùng được nuôi dạy trong một nhà mà các con có tính cách khác nhau, thậm chí không giống ai, hãy cùng Genetica tìm hiểu nhé.
1. Tính cách là gì?
Tính cách là tính chất, đặc điểm nội tâm của con người, từ đó dẫn tới suy nghĩ, cảm xúc, hành động và lời nói. Tính cách bao gồm các đặc điểm hành vi sẵn có hoặc do rèn luyện mà có, giúp phân biệt người này với người khác. Các đặc điểm tính cách như: hướng nội/hướng ngoại, sự tận tâm, kiên trì, sự nóng nảy hay điềm tĩnh, xu hướng thích khám phá những cái mới hay thích sự ổn định và nhiều đặc điểm tính cách khác nữa.
Thế giới thay đổi và biến động không ngừng đòi hỏi rất nhiều sự linh hoạt thích nghi, do đó mọi khía cạnh của mỗi đặc điểm tính cách có thể hữu ích ở những thời điểm và tình huống khác nhau.
2. Sự hình thành tính cách ở trẻ
Để giúp trẻ phát triển và thành công trong cuộc sống, chúng ta cần hiểu "Điều gì làm nên tính cách?"
Quá trình nuôi dưỡng: Từ trong bào thai với thai giáo đã được nhắc đến nhiều trong các cách dạy con của người Nhật, Mỹ hay người Do Thái. Nếu trẻ được sinh ra trong một gia đình có đầy đủ tình yêu thương của bố mẹ, ông bà, anh chị em thì trẻ sẽ luôn vui vẻ và có suy nghĩ lành mạnh. Ngược lại, trong trường hợp trẻ cảm thấy không được yêu thương, chia sẻ, trẻ sẽ có những cảm xúc tiêu cực, dần hình thành thói quen suy nghĩ tiêu cực và có những hành vi tiêu cực.
Môi trường xã hội: Ngoài gia đình, trẻ còn chịu tác động bởi môi trường xung quanh như hàng xóm, không gian vui chơi, bạn bè thầy cô, trường lớp. Thầy cô và bạn bè khuyến khích, động viên hỗ trợ trẻ trong học tập, kết bạn và các vấn đề tâm lý tình cảm. Cách giáo dục của nhà trường, cách ứng xử của thầy cô và bạn bè, cách nhìn nhận đánh giá sự vật hiện tượng, cách tương tác với mọi thứ xung quanh là những tấm gương cho trẻ bắt chước.
Gen di truyền: Gen là đơn vị vật chất cơ bản, được truyền từ bố mẹ sang con cái và chứa thông tin cần thiết để xác định các tính trạng, đặc điểm. Mỗi người đều được thừa hưởng một nửa từ bố và một nửa từ mẹ, trong quá trình sao chép lại tạo ra các thay đổi di truyền dẫn đến sự khác biệt trong kiểu gen so với bố mẹ, từ đó trẻ sinh ra sẽ có các đặc điểm giống và khác với bố mẹ.
3. Vậy gen quy định tính cách như thế nào?
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy trong cơ thể có các gen quy định về khả năng kiểm soát căng thẳng, mức độ bất ổn cảm xúc, xu hướng mạo hiểm, sự nóng tính. Một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng khoảng 10% khác biệt về sự đồng cảm của từng cá nhân là do di truyền. Dựa trên các nghiên cứu về các cặp sinh đôi cùng trứng và khác trứng, có vẻ như trong tình huống một người giả vờ gặp nạn, cặp sinh đôi cùng trứng đã phản ứng giống nhau hơn so với cặp sinh đôi khác trứng, cho thấy di truyền ảnh hưởng đến sự đồng cảm ở một mức độ nào đó.
Tuy nhiên, mức độ đồng cảm của một người phụ thuộc vào di truyền cũng như các yếu tố khác. Ngoài ra, có vẻ như phụ nữ có sự đồng cảm nhiều hơn nam giới. Từ các nghiên cứu liên quan đến các cặp song sinh, các thay đổi di truyền liên quan đến sự đồng cảm thấp có liên quan đến nguy cơ mắc hội chứng tự kỷ cao hơn.
Chẳng hạn như gen OXTR mã hóa cho thụ thể oxytocin, một trong những hoóc môn liên quan đến sự đồng cảm ở người, góp phần đáng kể vào khác biệt trong sự đồng cảm.
Dopamine là hoóc môn kiểm soát cảm xúc và sự lạc quan, do đó hệ thống dopamine được cho là ảnh hưởng đến cách xử sự. Gen và những biến thể liên quan đến gen của hệ thống dopamine đóng vai trò lớn trong đặc điểm tính cách cũng như sự đa dạng tính cách.
Tính kỷ luật đóng vai trò chính trong sức khỏe. Mức độ kỷ luật thấp (hoặc mức độ không kiểm soát cao) có liên quan chặt chẽ đến việc sử dụng rượu. Ảnh hưởng di truyền đóng vai trò đáng kể trong nguyên nhân hình thành tính kỷ luật, khoảng một nửa sự khác biệt về tính kỷ luật giữa người với người là do sự khác biệt về di truyền. Gen ADH1A (alcohol dehydrogenase loại 1A) có liên quan đến sự phụ thuộc thuốc.
Hiểu rõ khả năng thiên bẩm sẽ là bước đầu hỗ trợ cho việc định hướng giáo dục và nghề nghiệp của con phù hợp hơn, giúp con phát huy hết tiềm năng và sống vui vẻ với niềm đam mê của mình.
Source
