Dạy bé ghép vần vào lớp 1 là một bước quan trọng để trẻ có thể đọc và viết thành thạo. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh đang băn khoăn làm thế nào để trẻ tập trung học và ghi nhớ nhanh. Dưới đây là những bí quyết giúp việc dạy con học trở nên dễ dàng hơn và hiệu quả hơn.
Vì sao cần dạy bé ghép vần vào lớp 1?
Ghép vần là một bài học quan trọng để bé có thể đọc và viết thành thạo. Khi bé đã nhận diện và thuộc lòng bảng chữ cái, đó cũng là lúc bố mẹ có thể dạy bé ghép vần vào lớp 1. Lúc này, bé đã có sự phát triển vượt bậc về thể chất, tâm lý, cảm xúc và ngôn ngữ, vì vậy bé hoàn toàn có thể học ghép vần một cách nhanh chóng. Việc này sẽ tạo tiền đề cho việc học kiến thức nâng cao sau này.
Hơn nữa, nếu bố mẹ áp dụng phương pháp hướng dẫn kích thích sự tò mò và hứng thú học của bé, thì có thể khiến bé học nhanh và ghi nhớ lâu hơn. Do đó, quan trọng nhất là bố mẹ hãy tìm cách dạy bé sao cho việc học ghép vần trở thành một trải nghiệm học tập thú vị.
Dạy bé ghép vần vào lớp 1 là bài học quan trọng giúp bé đọc thông, viết thạo
Các cách dạy bé ghép vần vào lớp 1 hiệu quả
Dưới đây là các cách dạy bé ghép vần vào lớp 1 đơn giản, hiệu quả mà bạn có thể tham khảo áp dụng:
Dạy bé nhận biết mặt chữ
Bạn cần để cho bé tiếp xúc và làm quen với các mặt chữ cái ghép vần để hình thành phản xạ nhận biết và ghi nhớ trong trí não của bé. Thay vì ngồi vào bàn và học một cách nghiêm túc, bạn có thể gắn chữ cái lên các vị trí mà bé dễ thấy như tủ lạnh, cửa ra vào hoặc mua bảng chữ cái ngộ nghĩnh dán ở góc học tập để bé quen dần và ghi nhớ một cách tự nhiên. Đây được coi là cách dạy bé học ghép vần hiệu quả mà nhiều phụ huynh áp dụng.
Dạy bé học chữ ghép tiếng Việt đơn giản
Trong bảng chữ cái tiếng Việt, có 11 chữ ghép mà bé cần phải học để có thể ghép vần hiệu quả. Bố mẹ nên dạy từng âm một như sau:
- Âm c ghép với h tạo âm “ch”, tạo thành các từ như cha, chim, chanh...
- Âm g ghép với h tạo âm “gh”, tạo thành các từ như ghế, ghép...
- Âm g ghép với i tạo âm “gi”, tạo thành các từ như giấy, giờ, giặt...
- Âm n ghép với h tạo âm “nh”, tạo thành các từ như nhà, nhớ, nhỏ...
- Âm n ghép với g tạo âm “ng”, tạo thành các từ như ngô, ngã...
- Âm n ghép với g và h tạo âm “ngh”, tạo thành các từ như nghĩ, nghe...
- Âm k ghép với h tạo âm “kh”, tạo thành các từ như khen, khỉ...
- Âm p ghép với h sẽ tạo âm “ph”, tạo thành các từ như phở, phạt...
- Âm q ghép với u tạo âm “qu”, tạo thành các từ như quả, quýt...
- Âm t ghép với h tạo âm “th”, tạo thành các từ như thu, thảm...
- Âm t ghép với r tạo âm “tr”, tạo thành các từ như tre, trong...
Bố mẹ nên dạy bé ghép vần đơn giản theo nguyên tắc
Dạy bé học ghép vần đơn giản theo quy tắc
Việc dạy bé ghép vần vào lớp 1 không quá khó, bé hoàn toàn có thể hiểu được nếu bố mẹ hướng dẫn đúng phương pháp. Dưới đây là một số quy tắc bạn có thể áp dụng để dạy bé học ghép chữ nhanh chóng và hiệu quả:
- Quy tắc 1: Mẫu tự + nguyên âm + mẫu tự/nguyên âm + dấu (nếu có) + chữ ghép vần. Ví dụ, để ghép từ "bố" sẽ bao gồm bờ-ô-bô-sắc-bố.
- Quy tắc 2: Phụ âm ghép + vần + phụ âm ghép/vần + dấu (nếu có) + chữ ghép vần. Ví dụ, để ghép từ "nhà" sẽ bao gồm nhờ-a-nha-huyền-nhà.
Dạy bé ghép vần với các nguyên âm và phụ âm
Bộ chữ cái tiếng Việt bao gồm nguyên âm và phụ âm. Khi bé nắm chắc kiến thức này, bé sẽ biết cách ghép vần một cách chính xác. Vì vậy, để bé học ghép vần, bố mẹ cần giúp bé nắm vững bộ âm như sau:
- 12 nguyên âm bao gồm a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y.
- 17 phụ âm bao gồm b, c, d, đ, g, h, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x.
Giúp trẻ học ghép vần qua trò chơi
Giáo dục trẻ thông qua trò chơi là phương pháp đạt hiệu quả cao, giúp bé được thỏa sức khám phá và tiếp nhận kiến thức một cách tự nhiên. Để dạy bé ghép vần hiệu quả mà không nhàm chán, bố mẹ có thể áp dụng các trò chơi trẻ em bổ ích như cho bé cầm một đồ vật trên tay và chỉ cho bé cách đánh vần. Một trò chơi khác mà nhiều bé thích thú đó là tìm chữ cái bị mất. Ví dụ, từ "gà" bị mất chữ "à", và bố mẹ sẽ hướng dẫn bé tìm đúng đáp án.
Việc học kết hợp với chơi theo cách này còn giúp phát triển não bộ cho trẻ. Trường hợp bé tìm sai, bố mẹ không nên phê bình hay chỉ trích, hãy động viên trẻ và yêu cầu bé tìm lại. Còn nếu bé chọn đúng, hãy vỗ tay và động viên, khích lệ bé nhé!
Dạy trẻ học chữ qua trò chơi giúp bé hứng thú hơn
Một số lưu ý khi dạy bé ghép vần
Dưới đây là một số lưu ý khi dạy bé ghép vần vào lớp 1 mà bố mẹ không nên bỏ qua:
- Bố mẹ cần chuẩn bị kiến thức tốt trước khi dạy trẻ: Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng, tránh việc bé sẽ sai lệch kiến thức và có độ "chênh" lý thuyết giữa việc bố mẹ dạy ở nhà và giáo viên dạy ở lớp.
- Phân chia thời gian biểu hợp lý, không tạo áp lực lên bé: Tùy vào khả năng của bé, bạn hãy phân bổ thời gian học tập hợp lý và tăng cường độ tập trung. Nếu áp lực quá lớn và kéo dài thời gian học của bé, bé sẽ dễ bị stress, nhàm chán và mất hứng thú. Ngoài ra, bố mẹ hãy tăng dần độ khó sao cho phù hợp với khả năng của bé.
- Luôn bình tĩnh, kiên nhẫn với trẻ: Trong quá trình dạy trẻ ghép vần, bố mẹ không nên có tâm lý nóng vội, quát tháo hay la mắng trẻ. Điều này chỉ khiến trẻ sợ hãi và khó tiếp thu, không thể giúp trẻ tiến bộ hơn.
Bạn nên kiên trì trong quá trình dạy trẻ ghép vần, tạo tâm lý thoải mái cho trẻ
Như vậy, với các thông tin trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về cách dạy bé ghép vần vào lớp 1 cũng như những lưu ý trong quá trình hướng dẫn bé. Đây là bài học đầu tiên trên con đường học tập của bé, vì vậy bố mẹ hãy đồng hành cùng trẻ, tạo niềm yêu thích ngay từ đầu nhé!
