Giai đoạn mầm non là thời điểm quan trọng để trẻ phát triển nhận thức về thế giới xung quanh. Phương pháp học tập hiệu quả nhất cho trẻ là học thông qua chơi. Để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của trẻ, hãy giảm việc sử dụng thiết bị điện tử và thay vào đó dạy trẻ thực hiện các thí nghiệm vui nhộn.
Cùng Dewey Schools khám phá 21 thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non dễ làm dưới đây để giúp con học thêm nhiều kiến thức hữu ích một cách thoải mái nhất.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Đèn Dung Nham
Một trong những thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non được các bé yêu thích là thí nghiệm Đèn Dung Nham. Đây có thể coi là thí nghiệm nâng cấp hơn so với thí nghiệm dầu và nước. Để thực hiện chúng ta cần chuẩn bị cho trẻ các nguyên liệu như sau:
Chuẩn bị nguyên liệu
- Dầu thực vật
- Nước lọc
- Màu thực phẩm dạng lỏng
- Viên C sủi
- Cốc hoặc chai nhựa/thủy tinh
Chụp ảnh: Dewey Schools
Các bước thực hiện
- Cho nước vào ½ cốc hoặc chai nhựa/thủy tinh
- Thêm dầu thực vật vào khoảng ¾ cốc hoặc chai nhựa/thủy tinh
- Tiếp tục cho màu thực phẩm vào đến khi cách mặt trên của cốc/chai 1 - 2cm
- Cuối cùng, cho viên C sủi vào cốc/chai hỗn hợp trên
Hiện tượng Viên sủi hòa trộn với hỗn hợp trong cốc/chai tạo nên phản ứng dung nham phun trào. Khi dấu hiệu phun trào chậm lại, chúng ta có thể cho thêm một viên C sủi để tiếp tục quan sát. Nên thực hiện thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non đèn dung nham trong phòng ít ánh sáng hoặc chiếu đèn rọi để thấy rõ phản ứng hơn.
Giải thích cho bé Nước, màu thực phẩm và dầu ăn đều ở dạng chất lỏng nhưng có trọng lượng khác nhau. Màu thực phẩm chìm dưới đáy cốc/chai do có trọng lượng lớn nhất, tiếp theo là nước và trên cùng là dầu ăn. Khi cho viên sủi vào hỗn hợp, viên sủi tạo bọt khí làm phun trào hỗn hợp lên phía trên, tạo ra hiện tượng độc đáo mà các bé có thể quan sát được.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Dựng Thuyền Táo
Dựng thuyền táo là một trong những thí nghiệm vui và dễ làm. Thực hiện bằng cách sắp xếp mô hình thuyền từ các nguyên liệu đã được chuẩn bị. Thí nghiệm này giúp trẻ rèn luyện khéo léo, tính tỉ mỉ và phát triển trí tưởng tượng.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Khay nước
- Táo
- Dao
- Kéo
- Giấy màu
- Que gỗ
- Bút màu
- Một số vật liệu trang trí thích hợp
Các bước thực hiện
- Dùng dao tách đôi quả táo
- Dùng que gỗ cắm vào chính giữa quả táo
- Dùng kéo cắt giấy màu thành hình cánh buồm, trang trí tùy thích các hình lên trên cánh buồm
- Dán cánh buồm lên que gỗ để làm thành chiếc thuyền táo
- Thả thuyền táo vào khay nước và quan sát hiện tượng
Chụp ảnh: Dewey Schools
Hiện tượng Khi thả thuyền táo vào khay nước, chúng ta thấy thuyền nổi trên mặt nước.
Giải thích cho bé Trong táo, có khoảng 25% thể tích chứa không khí, do đó khi làm thuyền táo và thả vào nước, thuyền sẽ ở trạng thái nổi. Chúng ta cần giải thích rõ khái niệm chìm và nổi của vật thể trong nước cho trẻ hiểu. Có thể đưa ra vài ví dụ khác để trẻ dễ dàng liên hệ với thực tế.
Thí nghiệm Tạo Màu Cho Cải Thảo
Tạo màu cho cải thảo là một thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non giúp bé thấy được sự thay đổi màu sắc của lá cải thảo sau một thời gian thực hiện. Thông qua hiện tượng này, thầy cô và phụ huynh có thể giải thích cho trẻ hiểu nguyên lý khoa học.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Cốc nhựa: 4 chiếc
- Nước lọc
- Màu thực phẩm
- Cải thảo
Chụp ảnh: Dewey Schools
Các bước thực hiện
- Đổ nước vào ½ cốc nhựa
- Cho 4 màu thực phẩm khác nhau vào mỗi cốc và hòa tan
- Tách lá cải thảo và cho vào mỗi cốc 1 lá và để qua đêm (cắm phần gốc lá ngập nước)
Hiện tượng Quan sát màu sắc lá cải thảo sau khi để qua đêm, thấy chuyển màu theo màu của cốc nước.
Giải thích cho bé Trong lá cải thảo có các mao quản (ống nhỏ) dọc thân lá hoạt động hút nước và đưa nước từ dưới lên trên. Nước màu trong cốc nước theo mao quản di chuyển lên phía trên, làm lá cải thảo chuyển màu theo màu thực phẩm.
Thí nghiệm Âm Thanh
Ngoài thí nghiệm về màu sắc, thí nghiệm âm thanh cũng là một trong những thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non vô cùng hấp dẫn. Thí nghiệm âm thanh dưới đây vừa đơn giản lại vui nhộn, chúng ta có thể áp dụng ngay.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Cốc thủy tinh: 7 cốc cùng loại
- Nước
- Đũa gỗ
Các bước thực hiện
- Sắp xếp 7 cốc theo hàng ngang
- Đổ nước vào các cốc theo thứ tự tăng dần, có thể sử dụng các loại nước pha màu khác nhau để trẻ thích thú hơn
- Sử dụng đũa gỗ gõ vào cốc và lắng nghe âm thanh
Hiện tượng Khi mực nước trong các cốc được điều chỉnh khác nhau, sẽ tạo ra âm thanh khác nhau. Cốc ít nước có âm thanh trầm, cốc nhiều nước hơn có âm thanh vang hơn.
Giải thích cho bé Thông qua thí nghiệm này, chúng ta cần giải thích cho trẻ hiểu rằng âm thanh này được tạo ra do sự tác động của đũa gỗ lên thành cốc. Vì mức nước trong các cốc khác nhau trong khi chất liệu cốc và kích thước cốc bằng nhau nên âm thanh phát ra khác nhau.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Đổi Màu Khi Pha Trộn Màu Sắc
Các màu sắc luôn là chủ đề thu hút sự chú ý của trẻ và làm cho các bé luôn có cảm giác thích thú khi được thực hành. Thí nghiệm Đổi Màu Khi Pha Trộn Màu Sắc giúp bé học cách pha màu để tạo thành màu sắc mới.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Cốc nhựa: 6 cốc
- Màu nước: xanh dương, đỏ, vàng
- Nước lọc
Chụp ảnh: Dewey Schools
Các bước thực hiện
- Hòa tan 3 màu xanh dương, đỏ, vàng vào 3 cốc nước khác nhau để tạo thành 3 cốc nước màu
- Dùng cốc mới pha màu xanh dương và màu đỏ
- Dùng cốc mới pha màu đỏ và màu vàng
- Dùng cốc mới pha màu xanh dương và màu vàng
Hiện tượng
- Cốc pha màu xanh dương và màu đỏ tạo thành màu tím
- Cốc pha màu đỏ và màu vàng tạo thành màu cam
- Cốc pha màu xanh dương và màu vàng tạo thành màu xanh lá cây
Giải thích cho bé Hai màu sắc khác nhau khi pha với nhau sẽ tạo thành màu thứ ba khác với hai màu còn lại. Chúng ta cần giải thích cho trẻ hiểu rằng đây là sự thay đổi khi pha trộn màu sắc.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Sữa Ma Thuật
Thí nghiệm Sữa Ma Thuật mang đến những hiện tượng thú vị, làm cho trẻ ngạc nhiên và thích thú. Đồng thời, thông qua thí nghiệm này, trẻ sẽ học được cách giải thích các hiện tượng khoa học.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Sữa
- Màu thực phẩm dạng gel hoặc dạng lỏng
- Dầu rửa chén
- Tăm bông
- Đĩa
Chụp ảnh: Dewey Schools
Các bước thực hiện
- Đổ vào đĩa 1 lớp sữa mỏng, sau đó thêm vài giọt màu thực phẩm vào sữa
- Dùng tăm bông nhúng ướt với nước rửa chén
- Cho tăm bông vào đĩa sữa, nhúng ngập vào sữa và giữ khoảng 15 giây
- Quan sát hiện tượng xảy ra
Hiện tượng
- Màu trong đĩa sữa lan rộng và trộn lẫn nhau
- Mảng màu xoay vòng và di chuyển ra khỏi vùng có nước rửa chén
Giải thích cho bé Trong sữa có chứa các khoáng chất, protein và chất béo. Khi tiếp xúc với xà phòng, các thành phần này sẽ bị phân hủy. Khi trộn màu thực phẩm vào sữa, chúng ta dễ dàng nhận biết hiện tượng phân tử xà phòng chạy xung quanh và gắn vào phân tử chất béo trong sữa. Vì vậy, chúng ta thấy hiện tượng màu xoay vòng và di chuyển ra khỏi vùng nước rửa chén. Do có hiện tượng này, thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non này được gọi là Sữa Ma Thuật.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Chìm Hay Nổi?
Trong các thí nghiệm vui và dễ làm, thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non này giúp các bé khám phá hiện tượng nổi hay chìm của các vật quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Các bước thực hiện khá dễ dàng với vật dụng đơn giản.
Chuẩn bị nguyên liệu
- Một số loại quả quen thuộc: quýt, táo, xoài, cam...
- Vật dụng cần thiết: chai nhựa, chai thủy tinh, thìa, dĩa
- Chậu nước
Các bước thực hiện
- Cho nước vào ⅔ chậu nước
- Lần lượt thả các loại quả, đồ vật vào chậu nước
- Quan sát hiện tượng
Chụp ảnh: Dewey Schools
Hiện tượng Quan sát các loại quả, đồ vật và xác định cái nào chìm và cái nào nổi.
Giải thích cho bé Đồ vật và các loại quả chìm hoặc nổi phụ thuộc vào khối lượng riêng, hình dạng và tính chất của từng loại.
Thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non: Vui Nhộn Và Dễ Làm Với Baking Soda
Một trong những thí nghiệm STEM cho trẻ mầm non được yêu thích là thí nghiệm với baking soda. Đây là thí nghiệm với nhiều màu sắc và âm thanh. Để chuẩn bị, cần một số nguyên liệu sau:
Chuẩn bị nguyên liệu
- Baking soda (muối nở)
- Giấm (chanh)
- Nước
- Màu vẽ
- Cọ
- Ống nhỏ giọt
- Giấy
- Cốc
Chụp ảnh: Dewey Schools
Các bước thực hiện
- Cho baking soda lên một tờ giấy
- Dùng cọ tô màu vẽ vào baking soda
- Nhúng ống nhỏ giọt vào giấm
- Nhỏ từ từ giấm xuống baking soda và quan sát hiện tượng
Hiện tượng Khi giấm tiếp xúc với baking soda, chúng tạo ra hiện tượng phản ứng hóa học với nhiều màu sắc và âm thanh.
Giải thích cho bé Thí nghiệm này cho thấy phản ứng giữa giấm và baking soda. Baking soda là một chất bazơ, trong khi giấm là một chất axit. Khi hai chất này tiếp xúc, chúng phản ứng và tạo ra bọt khí carbon dioxide. Quá trình này tạo ra âm thanh và màu sắc thú vị.
